Bonoboi, naši najbliži živi rođaci u životinjskom svetu, prave kompleksne i smislene kombinacije zvukova koje podsećaju na ljudske fraze, pokazuje novo istraživanje koje dovodi u pitanje dosadašnje tvrdnje o jedinstvenosti ljudske komunikacije.

Piše: Pet magazine

Studiju su sproveli istraživači sa Harvarda i Univerziteta u Cirihu, prateći vokalno ponašanje bonoboa u Rezervatu zajednice Kokolopori u Demokratskoj Republici Kongo.

PROČITAJ JOŠ

Zbog upotrebe pirotehnike – sve veći broj stradalih i sve teže povrede!

Američka teniserka udomila psa kog je spasila tokom teniskog turnira “Miami Open”

Koristeći inovativne metode iz lingvistike, tim je po prvi put pokazao da, slično ljudskom jeziku, komunikacija bonoboa u velikoj meri zavisi od tzv. kompozicionalnosti – sposobnosti kombinovanja značenja pojedinačnih “reči” u fraze čije značenje zavisi od delova i njihovog rasporeda, prenosi Good News Network.

Šta je kompozicionalnost?

Kod jednostavne kompozicionalnosti, značenje fraze je zbir značenja njenih delova, na primer, “plavi auto” znači auto koji je plav. Kod složenije, netrivijalne kompozicionalnosti, jedan deo modifikuje značenje drugog – kao što “loš plesač” ne znači osoba koja je loša i takođe plesač, već osoba koja loše pleše.

Prvi “rečnik” bonoboa

U početnoj fazi istraživanja, tim je primenio lingvističku metodu za kvantifikaciju značenja reči kako bi sastavio svojevrsni rečnik bonoboa – kompletnu listu zvukova koje proizvode i njihova značenja. “Ovo je važan korak ka razumevanju komunikacije drugih vrsta, jer je prvi put da smo uspeli da odredimo značenje svih zvukova u vokabularu neke životinje,” rekla je dr Melisa Bertet, postdoktorski istraživač na Odeljenju za evolucionu antropologiju Univerziteta u Cirihu i vodeći autor studije.

Nakon toga, istraživači su prešli na analizu kombinacija zvukova, koristeći lingvističke tehnike kako bi ispitali na koji način značenja pojedinačnih poziva zajedno stvaraju nove, složenije poruke.

Sličnosti sa ljudskim govorom

Profesor Sajmon Taunsend, stariji autor studije, objašnjava: “Našim pristupom mogli smo da kvantifikujemo kako se značenja pojedinačnih i kombinovanih poziva bonoboa međusobno odnose.” Istraživači su otkrili brojne kombinacije koje veoma podsećaju na složene strukture koje nalazimo u ljudskom jeziku, što ukazuje da sposobnost kombinovanja vokalnih jedinica nije isključivo ljudska osobina.

Jezik je možda stariji nego što mislimo

Jedna od ključnih implikacija studije odnosi se na poreklo jezika. Ako su ljudi i bonoboi imali zajedničkog pretka pre 7 do 13 miliona godina, mnoge osobine, uključujući kompozicionalnost, mogli smo naslediti od tog pretka. “Naša otkrića sugerišu da su naši preci već koristili jezičku kompozicionalnost pre najmanje 7 miliona godina, a možda i ranije,” zaključuje profesor Taunsend. Ova revolucionarna saznanja pomeraju granice našeg razumevanja jezika, ukazujući na to da osnove kompleksne komunikacije možda nisu ni izdaleka ekskluzivne za Homo sapiensa.