Iako se najčešće dijagnostikuje kod štenadi, rizik postoji i kod odraslih pasa koji nisu vakcinisani.

Tekst: dr vet. med. Klara Ćurčin iz Veterinarske ambulante „Intervet” za magazin „Pas“, Foto: Shutterstock

Parvoviroza je virusna bolest pasa, gotovo isljučivo štenadi starosti do sedam ili osam meseci, kao i odraslih NEVAKCINISANIH pasa. Predstavlja bolest prouzrokovanu virusom koji napada ćelije resica tankog creva. I, jedna važna napomena, bez obzira na to što se popularno u našem kraju zove „mačja kuga”, s mačkama definitivno nema nikakve veze.

Predisponirane rase

Obolevaju isključivo psi, a genetski su osetljivije neke rase kao npr. dobermani, rotvajleri, nemački ovčari, pitbulovi i jazavičari. U rizičnu kategoriju spadaju štenci sa slabim ili nikakvim maternalnim imunitetom, kao i odrasli nevakcinisani psi, zatim životinje koje žive u sredini gde ima virusa sa visokom virilencijom, životinje koje su u fazi imunosupresije (npr. sistemaska bolest ili hemoterapija).

Otporan virus

Parvovirus je ekstremno otporan uzročnik. Može mesecima da preživi smrzavanje, kao i dejstvo većine dezinfekcijskih sredstava. Generalno, predstavlja fekalnu infekciju, jer se izlučuje stolicom i virus je visoko kontagiozan. Neotporna jedinka koja je bila izložena infekciji počinje biti zarazna 4-5 dana posle izloženosti, jer izlučuje virus stolicom i ovo traje 7-10 dana. Bolest se javlja u celom svetu, a virus preferira toplije i vlažnije vremenske uslove tokom kalendarske godine.

Druge bolesti

Bolesti koje mogu biti povezane sa parvovirozom su prvenstveno zaraženost crevnim parazitima (helmintijaza), đardioza i kokcidioza, kao i koronaviroza. One  mogu omogućiti infekciju zbog uticaja na imuni sistem ili mogu da se pridruže i iskomplikuju već teško stanje organizma. Najčešći uzrok smrti je zapravo sepsa, poreklom od bakterijske infekcije, jer se bakterije resorbuju iz creva zbog gubitka barijere koju je virus uništio.

Simptomi

Bolest se javlja u više oblika, supklinički – bez simptoma, u blagom obliku, u srednje teškom obliku i kao težak oblik bolesti – koji se najčešće završava smrću obolele jedinke. Simptomi bolesti se javljaju od tri do 14 dana posle izloženosti uzročniku. Prvi simptomi su vrlo nespecifični, u vidu neveselosti, smanjenog apetita sa povraćanjem, a kasnije se javlja proliv koji prelazi u izražen krvav proliv sa specifičnim mirisom.

Razvoj bolesti

Sam razvoj bolesti traje od tri do 14 dana od trenutka izloženosti. Virus se ubrzano razmnožava u ćelijama crevnih resica i tom prilikom ih razara. Praktično, zamislite da je deo creva ili cela dužina tankih creva jedna velika otvorena rana, jer je crevna sluzokoža „proždrana” od strane virusa. Iz tog razloga, bolest je veoma bolna, a jedan od najčešćih problema je dehidriranost zbog nemogućnosti unosa i resorpcije tečnosti, kao i zbog njenog ubrzanog izbacivanja.

Dijagnostika

Sumnja na parvovirozu postavlja se na osnovu vidljivih simptoma (neraspoloženost, povraćanje, krvavi proliv), kao i na osnovu dobijenih podataka (štene, nevakcinisano ili nepotpuno vakcinisano, postojanje bolesti u leglu ili kontakt sa obolelom jedinkom i dr.). Pored parvoviroze ne sme da se isključi ni salmoneloza, akutni enteritis drugog porekla, štenećak, koronaviroza, strano telo u digestivnom traktu ili zavezana creva.

Dijagnoza se postavlja na osnovu sumnje, kao i na osnovu određenih dijagnostičkih metoda kao što su test na parvovirus, hematološka analiza krvi kao i biohemijska analiza krvi i radiografija stomaka. Neke od ovih metoda dokazuju prisustvo bolesti, a neke ga isključuju.

Lečenje

Ciljni tretman bolesne jedinke je rehidratacija i preventiva sepse. Zatim bi trebalo obratiti pažnju na korekciju nivoa određenih minerala i korigovati nivo glukoze u krvi, normalizovati krvni pritisak, smanjiti povraćanje ili ga blokirati u potpunosti, kontrolisati bol. Tretman bolesne jedinke je iscrpljujuć za sve, i za životinju i za vlasnika, kako fizički (dugo traje, i ponavlja se višekratno u toku dana), tako i materijalno.

Prognoza za obolelo štene može biti raznolika. Što je štene mlađe, bolest je smrtonosnija, što su simptomi blaži – bolja je prognoza.

Preventiva je najvažnija

Parvoviroza se može sprečiti adekvatnom vakcinacijom kuje, kao i štenadi u preporučeno doba. U svakom slučaju bi trebalo voditi računa i o higijeni legla i smeštaja, i ograničiti pristup ljudi i drugih životinja.

Znaci za uzbunu

Vlasnici bi trebalo da znaju da su prvi simptomi nespecifični – neveselost, smanjen apetit praćen povraćanjem, a kasnije se javlja proliv koji postaje krvav i sa specifičnim mirisom. Već na prve naznake da sa vašim štenetom ili odraslim psom nešto nije u redu, trebalo bi da posetite veterinara.