Žutica, koja se naziva i ikterus, opisuje žutu boju koju tkiva poprimaju u celom telu zbog povišenog nivoa biluribina, supstance koja dolazi od raspadanja crvenih krvnih zrnaca

Žutica je žućkasta pigmentacija kože, urina, seruma i organa zbog nakupljanja pigmenta poznatog kao bilirubin u krvi ili tkivima. Bilirubin nastaje kad crvene krvne stanice dosegnu kraj svog života, koji traje oko 100 dana. Te krvne stanice uništavaju se u slezeni i koštanoj srži, a iz hemoglobina nastaje bilirubin. To se „pušta“ u cirkulaciju i putuje u jetru zajedno s proteinima.

Postoje tri glavna uzroka žutice: prehepatički, hepatički i posthepatički.

1. Prehepatički uzroci su oni koji se javljaju pre prolaska krvi kroz tkivo jetre i opisuju se još kao hemolitički uzroci (rezultovano raspadanjem eritrocita): krvni paraziti (hemobartoneloza najčešće), lekovi, hemolitička anemija posredovana imunitetom, reakcije nakon transfuzije krvi, nizak nivo fosfata u krvi ili invazija srčanim parazitima (česta kod mačaka).

2. Hepatički uzroci su u vezi sa jetrenim tkivom: masna infiltracija jetre (hepatička lipidoza), upala jetre (hepatitis) i/ili žučne vode (holangitis), (holangiohepatitis), toksini (teški metali, pojedine kupke i sprejevi protiv buva i krpelja), lekovi (diazepam, acetaminofen, griseofulvin), tumor, infekcije (virusne, bakterijske, protozoarne), ciroza (teško stanje, zadnji stadijum bolesti jetre).

3. Posthepatički su oni poremećaji koji se javljaju nakon što krv pređe jetru i ukljućuje poremećaje koji dovode do blokiranja protoka žuči iz jetre: bolesti gušterače (upala ili tumor), bolesti žučnog mehura (žučni kamenac, tumor, upala žučnog mehura i žučne vode), bolesti creva kod kojih dolazi do začepljenja žučovoda.

Dijagnoza

Početni testovi kao što su kompletna krvna slika, biohemijski profil i analiza urina preporučuju se kod pacijenata sa žuticom. Testovi takođe procenjuju elektrolite, šećer u krvi, nivo proteina i koncentraciju urina. Dodatni testovi mogu da uključuju: rentgen abdomena i grudnog koša za procenu veličine i oblika organa i za utvrđivanje prisustva bilo kakvih masa ili stranih predmeta, ultrazvuk abdomena, serološki testovi za zarazne bolesti koje mogu uticati na jetru ili prouzrokovati uništavanje crvenih krvnih zrnaca, itd.

Lečenje

Terapija će zavisiti od primarnog uzroka pojave žutice. Odsustvo žutice ne znači i odsustvo patologija jetre, s obzirom da se žutica kao simptom hepatobilijarnih oboljenja javlja u svega 10 do 30% slučajeva.