Psi i mačke nisu samo naši saputnici, oni su i deo naše kulture, religije, umetnosti i verovanja. Od davnina, ove životinje su igrale različite uloge u ljudskom društvu, od božanstava i čuvara duša do nosilaca sujeverja i mitoloških značenja. Pogledajmo kako su ih različite civilizacije videle kroz istoriju.
Piše: Pet magazine
Stari Egipat je verovatno najpoznatiji po svom obožavanju mačaka. Mačke su bile simbol zaštite, plodnosti i božanske energije. Boginja Bastet, često prikazivana sa glavom mačke, štitila je dom i porodicu. Ubijanje mačke, čak i slučajno, smatralo se ozbiljnim zločinom. Mačke su bile toliko poštovane da su sahranjivane s punim ritualima, a poneke su čak mumifikovane.
U srednjovekovnoj Evropi, slika mačke se dramatično menja. Tokom perioda inkvizicije, mačke, naročito crne, sasvim nepravedno, povezivane su sa veštičarenjem i đavolom. Verovalo se da veštice koriste mačke kao pomoćnike ili da se same pretvaraju u njih. Ova stigma dovela je do masovnog istrebljenja mačaka, što je, ironijom sudbine, doprinelo širenju kuge jer su pacovi ostali bez prirodnih predatora.
U Japanu, mačke imaju pozitivnu simboliku. Figure maneki neko (mačka koja maše šapom) smatraju se talismanima sreće i blagostanja. Veruje se da mačke donose novac i štite dom.
U antičkoj Grčkoj i Rimu, psi su se koristili kao čuvari, saputnici i pomagači, ali i kao simboli odanosti. U rimskim mozaicima česti su natpisi Cave canem (“Čuvaj se psa”) ispred kuća. Psi su pratili ljude čak i u mitologiji, Kerber, troglavi pas, čuvao je ulaz u podzemni svet. U zoroastrizmu, jednoj od najstarijih religija sveta, psi su smatrani čistim i svetim bićima. Verovalo se da prepoznaju zle duhove i štite dušu umrlog na putu ka večnosti.
U islamskoj kulturi, psi su ponekad viđeni kao nečisti, ali to ne znači da nisu poštovani. Poznate su priče iz hadisa koje govore o milosrđu prema psima, kao ona o čoveku koji je napojio psa i za to bio nagrađen rajem. U kineskoj mitologiji, psi su često povezani sa srećom i zaštitom doma.
Danas, i psi i mačke imaju važno mesto u savremenoj kulturi. U mnogim delovima sveta, oni se ne posmatraju više samo kao životinje, već kao ravnopravni članovi porodice. U filmovima, knjigama, pa i na društvenim mrežama, psi i mačke imaju milione obožavalaca. Popularna kultura često naglašava njihove različite osobine: psi su lojalni i energični, mačke nezavisne i misteriozne. U umetnosti i simbolici, mačke su često prikazivane kao elegantne, intuitivne i duhovne, dok su psi simbol odanosti, zaštite i snage.
Različite kulture dale su psima i mačkama razna značenja, od božanstava, čuvara do terapeuta. Bez obzira na to kako su ih zamišljali kroz vekove, jedno ostaje isto: psi i mačke su duboko utkani u našu istoriju i identitet. Danas, više nego ikada, oni nisu samo simboli, već i naši prijatelji, uteha i saputnici kroz svakodnevni život.
